Holokausti, 6 milionë hebrenj te vrare
Izraelisot.com, 26 janar 2015 – Holokausti apo në hebraisht HaShoah (katastrofa) është përndjekja sistematike dhe vrasja nga Gjermania naziste gjatë Luftës së Dytë Botërore rreth gjashtë milionë hebrenjve, thuajse të 40% e popullsisë hebre në botë.
Hebrenjtë u vranë masivisht me metodat më barbare në kampet e përqendrimit të ndërtuara në Poloni dhe në pjesën e pushtuar të Bashkimit Sovjetik.
Hebrenjtë u vranë përmes dhomave me gaz, djegieve në krematoriume, punës së rëndë të detyruar, kequshqimit dhe sëmundjeve të ndryshme. Tmerri i krimeve masive ndaj hebrenjve çoi pas Luftës në përpilimin e nocioneve juridike të “krimeve kundër njerëzimit”, të adoptuar nga Kombet e Bashkuara.
Vrasja e hebrenjve gjatë Luftës së Dytë Botërore dallohet edhe nga fakti se thuajse u vranë 1 milion e 500 mijë fëmijë.
Holokausti u urdhërua nga Adolf Hitleri, ndërsa aksionin e krye nga forcat speciale gjermane SS të drejtuara nga Heinrich Himmler, i cili i shndërroi getot në kampe përqëndrimi.
Pas pushtimit të Polonisë nga Gjermania Naziste, hebrenjtë polakë u detyruan të jetonin në geto, në kushte gati çnjerëzore. Ata ishin më të përbuzurit nga nazizistët. 3.3 milionë hebrenj (nga këta 2 milionë në zonën gjermane të Polonisë) në një popullsi totale prej 33 milionë që kishte Polonia në vitet 1940. Nga këta u vranë 3 milionë hebrenj.
Getot e para në Poloni u ngritën gjatë dimrit 1939-1940. Getoja më e vjetër është ajo e ndërtuar në Lodz, ndërsa më e madhja është ajo e Varshavës. Gjatë viteve 1941-1945 u ngritën me dhjetëra geto (kampe përqëndrimi).
Nga një total prej më shumë se 8.8 milionë hebrenj në Europë, 5.9 milionë apo 67% popullsisë u vranë. Në Poloni, Vendet balltike dhe Gjermani&Austri u vranë 90 për qind e popullsisë hebre në ato vende. Në Poloni nga 3.3 milionë hebrenj u vranë 3 milionë, në vendet Balltike nga 253 mijë hebrenj u vranë 228 mijë, në Gjermani dhe Austri nga 240 mijë hebrenj u vranë 210 mijë.
Gjithsesi, një pjesë e hebrenjve të futur në kampe përqendrimi arriti të mbijetojë, ndërkohë që një pjesë e mirë e tyre u bënë të famshëm në botë në profesionet e tyre.
Më shumë se 20 mijë hebrenj morën pjesë në radhët e ushtrive të vendeve të tjera për të luftuar nazistët dhe bashkëpunëtorët e tyre në Europën Lindore.
Shoah është një nga evenimentet më të studiuara në historinë bashkëkohore. Impakti i tij moral,historik, kulturor dhe fetar është i gjerë dhe universal.
Hebrenjtë e vrarë gjatë Luftë së Dytë Botërore
Vendi | Popullsia hebre | Hebrenjte e vrare | Perqindja e të vrarëve |
Poloni | 3 300 000 | 3 000 000 | 90 |
Vendet balltike | 253 000 | 228 000 | 90 |
Gjermani/Austri | 240 000 | 210 000 | 90 |
Boheme&Moravi | 90 000 | 80 000 | 89 |
Sllovaki | 90 000 | 75 000 | 83 |
Greqi | 70 000 | 54 000 | 77 |
Holandë | 140 000 | 105 000 | 75 |
Hungari | 650 000 | 450 000 | 70 |
Bjellorusi | 375 000 | 245 000 | 65 |
Ukrainë | 1 500 000 | 900 000 | 60 |
Belgjikë | 65 000 | 40 000 | 60 |
Jugosllavi | 43 000 | 26 000 | 60 |
Rumani | 850 000 | 340 000 | 40 |
Norvegji | 2 173 | 890 | 41 |
Francë | 350 000 | 90 000 | 26 |
Bullgari | 64 000 | 14 000 | 22 |
Itali | 40 000 | 8 000 | 20 |
Luksemburg | 5 000 | 1 000 | 20 |
Rusi | 975 000 | 107 000 | 11 |
Finlandë | 2 000 | 22 | 1 |
Danimarkë | 8 000 | 52 | <1 |
Total | 8 861 800 | 5 933 900 | 67 |
Të vrarë nëpër kampe përqëndrimi
- Aushvic:deri në 1 000 000
- Treblinka: deri në 750 000
- Belzec: 550 000
- Sobibor: më shumë se 200 000
- Chelmno(Kulmhof) : 150 000
- Majdanek(Lublin) : 50 000
Total : 5 100 000, nga të cilët 2 700 000 në dhomat me gaz
Hebrenj te vrarë sipas viteve
Viti | Hebrenj te vrare |
1933–1940 | Nën 100,000 |
1941 | 1,100,000 |
1942 | 2,700,000 |
1943 | 500,000 |
1944 | 600,000 |
1945 | 100,000 |