Nga Jeremy Jones

Çfarë do të thotë të jesh “Armiku i Popullit”?

Kjo pyetje u ngrit shumë herë gjatë vizitës sime të fundit në Itali, Ballkan dhe SHBA.

Në Romë, anëtarët e Komitetit Ndërlidhës Ndërkombëtar Hebraik-Katolik (ILC – Jewish-Catholic International Liaison Committee), duke përfshirë edhe veten time, u takuan me refugjatë të cilët nuk kishin mundësi të vërtetë përveçse duke lënë vendet e tyre të lindjes dhe të qëndrimit, duke qenë subjekt i mashtrimit, dehumanizimit dhe sulmeve fizike.

Duke diskutuar çështjen e sulmeve mbi liritë fetare dhe pakicat fetare, ILC vuri në dukje se të njëjtat forca mund të shiheshin të jenë në punë – njerëzit që përcaktonin kundërshtarët jo thjesht si të gabuar, por nuk ishin të denjë për t’u trajtuar me asnjë respekt dhe as nuk u jepnin të drejta themelore.

Në diskutimet mbi antisemitizmin, koncepti i hebrenjve jo thjesht si një “tjetër” për t’u përçmuar, por si një “armik ekzistencial i njerëzve”, u shqyrtua si një ide që kishte monedhë në një numër vendesh në pesë kontinente.

Takimi me Kryeministrin italian Giuseppe Conte, kisha mundësinë të diskutoj shqetësimet rreth rritjes së nacionalizmit ekskluziv dhe gjithashtu të shëroja përfitimet që Australia ka për multikulturalizmin si një model për të rritur mundësitë e të gjithëve për të kontribuar në maksimumin e aftësisë së tyre.

Në Shqipëri morra pjesë në një konferencë të rëndësishme ndërkombëtare në Muzeun Historik Kombëtar, e cili kishte titullin “Armiku i Popullit”.

Nën totalitarizmin komunist, kjo etiketë çoi në heqjen e lirisë dhe të jetesës, me diktaturë duke përdorur edhe praninë fantazmë të njerëzve të tillë si justifikim dhe racionalizim për censurë dhe kufizime mbi lëvizjen, fjalimin dhe shoqërimin.

Në Tiranë u takova me Rexhep Hoxhën, i cili luajti në filmin “Besa”, i cili tregonte historinë e familjes së tij të zgjeruar dhe shqiptarëve të tjerë myslimanë të cilët vepruan me guxim dhe fisnikëri të tillë për të shpëtuar jetë hebraike gjatë Luftës së Dytë Botërore.

Për nazistët, jo vetëm hebrenjtë, por kushdo me bazë të dyshimtë për ta ishte një “armik i popullit”.

Nën komunizmin, ata që praktikonin fenë ishin gjithashtu “armiq” të “njerëzve” laikë – dhe ishte e udhës të diskutonte rilindjen e një shoqërie shumëfetare me dijetarët myslimanë, të krishterë dhe hebrenj në Shqipëri dhe në Maqedoninë Veriore.

Kryeqyteti i Maqedonisë Veriore, Shkupi, ka turistë të panumërt, pasi është vendlindja e Shën Terezës (Nënë Tereza) të Kalkutës, por identiteti fetar në atë vend shkon shumë përtej përpjekjeve për të tërhequr vizitorë të huaj.

Pakica myslimane shqiptare ka një qendër mbresëlënëse shkencore dhe një udhëheqje të motivuar.

Duke bërë thirrje për mundësinë e ndërtimit të urave dhe vendosjes së një shembulli ndërkombëtar, udhëheqja myslimane më ftoi të flisja në Iftar (darka për t’i dhënë fund agjërimit të përditshëm të Ramazanit), në të cilën ishin gjithashtu të ftuar edhe hebrenj të shquar nga Maqedonia e Veriut.

Në qendër të Shkupit ekziston një Muze mbresëlënës i Historisë Hebraike dhe Holokaustit, i cili tregon historinë se si një element thelbësor i shoqërisë në zonë, bashkësia historike hebraike, ishte izoluar dhe dehumanizuar para gjenocidit të tyre.

Kur u takova me Kryeministrin Zoran Zaev, unë isha në gjendje të flas për vlerën e diversitetit kulturor dhe pluralizmit në vendin e tij ashtu si edhe tek imi, si dhe për të përshkruar mundësitë që më janë dhënë për të takuar udhëheqësit hebre, myslimanë dhe të krishterë për dialog dhe ndërtimin-e urave.

Para se të kthehesha në Australi, mora pjesë në Forumin Global të Komitetit Amerikan të Hebrenjve (American Jewish Committee), në Uashington DS.

Në këtë konferencë gjithashtu, çështja e politikës përjashtuese, sarkazmws tw fshehur si diskurs publik dhe efektet destruktive të manifestimeve të fundit të politikës së identitetit u shfaqën si shqetësime serioze vendore dhe globale.

Nga pjesët militante të së majtës dhe të së djathtës, “armiqtë” po identifikohen me një entuziazëm pothuajse religjioz, ndërsa ne ende jemi dëshmitarë të zjarrit fetar të vërtetë që synon ata që janë identifikuar jo thjesht si “armiq të popullit”, por edhe armiq të Perëndisë.

Në Australi, si në vende të tjera, gjuha, dhe më e rëndësishmja mentaliteti i atyre që fyejnë dhe dehumanizojnë ata me të cilët ata nuk pajtohen, është një sfidë shumë e vërtetë dhe shumë serioze ndaj strukturës së shoqërisë sonë.

Burimi:

The Last Word: Enemies of The People