Nga TAL SCHNEIDER

Për gati një vit, një nga mbrojtësit më të hapur të Kryeministrit Benjamin Netanyahu ka mbajtur heshtje pothuajse totale.

Më 24 maj, 2020, Jonatan Urich, një zëdhënës i Likud, këshilltar i ngushtë i kryeministrit dhe mikut i ngushtë i djalit të Netanyahut, Yairit, postoi katër mesazhe në Twitter në mbështetje të kryeministrit, i cili po bënte historinë atë ditë si kryetari i parë në detyrë i qeverisë në historinë e vendit për të dalë në gjyq.

Pastaj ai ndaloi “cicërimet”, llogaria e tij në Instagram u “errësua” dhe ai pushoi së përgjigjuri pyetjeve të gazetarëve.

Para kësaj date, Urich ishte gati një emër i njohur për një lloj të caktuar të konsumatorit të lajmeve. Pas raundit të tretë të zgjedhjeve të Izraelit, ai deklaroi në TV se Netanyahu kishte arritur fitoren më të madhe në historinë e Izraelit. (Likud fitoi 36 vende mbresëlënëse, por nuk ishte e mjaftueshme për të formuar një qeveri pa partinë “Blu e Bardhë”, e cila kishte fituar 33 vende.)

Shigjetat dhe shigjetat e tij sarkastike drejtuar keqbërësve të Likud ishin një shtyllë kryesore e reportazheve politike (shpesh të papaguara) dhe lajmi i tij në Twitter ishte një vitrinë e sulmeve kaustike ndaj kujtdo që guxonte të fuste partinë dhe udhëheqësin e saj.

Atëherë, ku shkoi Urich?

Shqipëria, siç rezulton. Dhe ai nuk ishte vetëm.

Fushatë me Ramën apo me Lulzimin?

Më 25 Prill, kryeministri i tanishëm shqiptar Edi Rama i Partisë Socialiste fitoi rizgjedhjen kundër Lulzim Bashës, kreu i Partisë Demokratike konservatore të vendit dhe një ish-kryetar i Bashkisë së Tiranës.

Basha, një ish-avokat që hetoi krimet e luftës për Tribunalin Penal Ndërkombëtar për ish-Jugosllavinë, është përballur kundër Ramës, një ish-piktor, në disa zgjedhje lokale dhe kombëtare gjatë viteve.

Socialistët fituan mjaft vota muajin e kaluar për të marrë 74 nga 140 vendet e parlamentit shqiptar, duke hequr shumicën më vete. Partia Demokratike fitoi 59 vende, që do të thotë se ajo do të vazhdojë të drejtojë opozitën së bashku me një pjesë të vogël të partive të vogla.

Prapa skenave të të dy kandidatëve ishin kontigjentet e operativëve politikë izraelitë që importuan fushata të stilit Izraelit në Shqipëri, duke përfshirë strategjitë për drejtimin e angazhimit të votuesve, përdorimin e mediave sociale dhe shënjestrimin e audiencave – të gjitha pa ditur më shumë sesa një gjuhë e gjuhës lokale.

Për pjesën më të mirë të dekadës së fundit, anketuesit dhe strategët izraelitë janë bërë një shtyllë kryesore gjatë zgjedhjeve në Shqipëri dhe vendet e tjera të Evropës Lindore, duke përfshirë Serbinë, Ukrainën, Kosovën dhe Rumaninë – jo ndryshe nga këshilltarët politikë të SHBA-ve që vendosin rregullisht shenjat e tyre në Izrael zgjedhjet.

Vetë Urich ishte në anën e humbjes, duke këshilluar Bashën së bashku me Asaf Shariv, një ish-këshilltar i komunikimit i kryeministrit të ndjerë Ariel Sharon dhe ish-konsulli i Izraelit në New York; Israel Einhorn, një ekzekutiv i reklamave dhe këshilltar i Netanyahu; dhe Adi Timor, një konsulent komunikimi me ekspertizë në fushatat ndërkombëtare, përfshirë Afrikën.

Ndërsa Urich pretendoi se Netanyahu kishte fituar një fitore të paparë, Rama në fakt bëri historinë, duke u bërë kryeministri i parë tre herë në historinë e vendit.

Ndihmësi në fushatën e Ramës ishte Tal Silberstein, i cili shërbeu si këshilltar strategjik i Gideon Sa’ar në fushatën e marsit 2021 dhe ka qenë një shtyllë kryesore e fushatave të tjera në Evropë. Gjithashtu në këndin e tij ishin Assaf Eisen, i cili ka punuar për shumë vite në Shqipëri dhe shumë vende të tjera; Ido Stossel, i cili këshilloi Laburistët në Mars; dhe Shuki Shapira, i cili ishte zëdhënës i ish-deputeti të partisë Meretz, Ilan Gilon.

Në Tiranë dhe gjetkë në Evropë, izraelitët shihen si zotërues të fushatave politike të mediave sociale, me njohuri të specializuara për përdorimin e teknologjisë për të drejtuar votat, për të organizuar bazat e të dhënave dhe për të koordinuar mesazhet. (Fakti që këshilltarët izraelitë po praktikojnë shumë në shtëpi me katër zgjedhje gati të njëpasnjëshme nuk dëmton.)

Në të gjithë Evropën, izraelitët kanë një atmosferë për të qenë magjistarë në fushatën dixhitale, dhe afërsia e Tel Avivit me Evropën (Tirana është tre orë larg me aeroplan) ka ndihmuar gjithashtu rritjen e biznesit për strategët izraelitë.

Më pak se 3 milionë njerëz jetojnë në Shqipëri, por vendi lejon votimin e të munguarve për ata që janë jashtë vendit dhe votuesit e kualifikuar rendisin 3.6 milion në krye. Për të arritur ata jashtë vendit, komunikimi me mediat sociale është veçanërisht i rëndësishëm, dhe ku shumë nga këshilltarët izraelitë pritej të fitonin mbajtjen e tyre.

Por, përkundër numrit të izraelitëve të përfshirë në zgjedhjet shqiptare, mediat sociale mbetën një pjesë mjaft e vogël e strategjive të partive. Sipas faqes lokale të lajmeve JOQ Albania, Rama shpenzoi shumë pak 88,000 dollarë në reklamat në Facebook, të cilat ende tejkaluan 36,000 dollarët e Bashës të shpenzuara për fushata të drejtpërdrejta përmes platformës, të dyja një pjesë e asaj që partitë shpenzojnë në Izrael.

Përhapja e këshilltarëve izraelitë në zgjedhjet evropiane do të thotë që ndonjëherë strategët që punojnë kundër njëri-tjetrit në një vend do të punojnë së bashku në një tjetër. Në Izrael, për shembull, të dy, Timori dhe Zilberstein punuan për Sa’ar, por në Shqipëri ata ishin në anët e kundërta të kutisë së votimit.

Vonë në parti

Urich ishte një shtesë mjaft e vonë në fushatën e Bashës, ka mësuar “The Times of Israel”, duke u bashkuar kryesisht përmes lidhjeve të tij personale me Einhorn. Ai fluturoi vetëm në Tiranë ndërsa fushata u mbyll në Prill, pas zgjedhjeve të vetë Izraelit në fund të Marsit.

Roli i tij me Likud është më pak se i kristaltë për momentin. Ndërsa një zëdhënës i partisë këmbëngul se Urich “është zëdhënës dhe këshilltar i kryeministrit”, shqetësimi i tij ndaj Shqipërisë mund të jetë një shenjë se ai po kërkon të shkojë përpara.

Në dhjetor 2020, faqja motër e “The Times of Israel”, “Zman Yisrael” raportoi se Urich u pa duke u takuar me biznesmenë në Dubai në zyrën e Amit Hadad, avokatit mbrojtës të Netanyahut, një tjetër shenjë që ai mund të kërkojë të zgjerohet përtej cicërimave të tweet-eve dhe duke i lënë të majtët në Twitter.

Sipas vlerësimeve nga njerëz të njohur me këtë çështje, duke folur në kushte anonimiteti, vendimi i Urich për të ulur profilin e tij në internet ishte kryesisht për shkak të një hetimi penal për dyshimet që ai ngacmoi dëshmitarin e shtetit Shlomo Filber, një figurë kryesore në çështjen më të rëndë penale kundër Netanyahu. .

Urich nuk pranoi t’i përgjigjej “Times of Israel” për këtë artikull dhe në fakt ka ndaluar së përgjigjuri fare pyetjeve të gazetarëve. Pyetjeve për partinë iu përgjigj një zëdhënës tjetër.

Në ndërkohë, megjithatë, ai duket se është ende një këshilltar i ngushtë i Netanyahut.

Nir Hefetz, një ish-këshilltar i Netanyahut i cili gjithashtu ka rënë dakord të dëshmojë kundër Kryeministrit, kohët e fundit publikoi në Twitter një foto të Urich me këshilltarët e tjerë të Netanyahut që po drejtoheshin në një konferencë shtypi.

לאן נעלם יונתן: בתזמון מדוייק עם תחילת החקירה בחשד להטרדת עד, נעלמה מהפריים ומטוויטר דמותו המוחצנת של אוריך, שמקפיד להסתתר מעין הציבור ולהוריד פרופיל. את מקומו בחזית תפס טופז לוק. אמש הפציע אוריך לשבריר שנייה מאחורי העץ. על מעלליו של ילד הפלא הזה, גם כלפיי, לא כאן המקום להרחיב. pic.twitter.com/Evbp6ilSep

— Nir Hefez (@NirHefez) April 22, 2021

Dhe një javë para zgjedhjeve në Izrael, “Israel Hayom” publikoi audion në të cilën Urich bisedon me Netanyahu për joshjen e larguesve nga partitë e tjera në Likud për të siguruar një koalicion të shumicës.

Të martën në mbrëmje, Netanyahu hoqi dorë nga përpjekja e tij për të formuar një qeveri pasi nuk arriti të joshë askënd në anën e tij. Ndoshta strategjia do të luajë më mirë në Shqipëri. /The Times of Israel/