Nga Noah Gal Gendler, Ambasador i Izraelit në Shqipëri

19 gusht 2021 shënon 30-vjetorin e marrëdhënies Shqipëri-Izrael.

Shqipëria dhe Izraeli festojnë udhëtimin 30-vjeçar përmes marrëdhënieve të përzemërta diplomatike, vizitave të njëkohshme të nivelit të lartë dhe me shumë marrëveshje dhe memorandume të nënshkruara.

Marrëdhëniet diplomatike midis të dy vendeve u vendosën menjëherë pas pavarësisë së Izraelit. De Jure, Shqipëria njohu shtetin e Izraelit më 16 prill 1949. Megjithatë, de facto, dy popujt e dalë nga Lufta e Dytë Botërore me historinë mahnitëse të mbijetesës dhe shpëtimit të hebrenjve, ishin shumë larg, pavarësisht krijimit të lidhjeve diplomatike Me Një periudhë e tillë kohore, 1949-1991, ka dhënë implikime që mund të kishin rishkruar për mirë marrëdhëniet historike të të dy vendeve sot. Pas një ndërprerje të gjatë gjatë regjimit komunist dhe falë kontributit të paçmuar të ambasadorëve shqiptarë dhe izraelitë në Romë, Shqipëria dhe Izraeli rivendosën marrëdhëniet diplomatike më 19 gusht 1991.

Në 1998, Shqipëria hapi ambasadën e saj të parë ndonjëherë në Izrael, ndërsa Izraeli hapi ambasadën e parë në Shqipëri në gusht 2012.

Për të forcuar marrëdhëniet diplomatike, të dyja palët kanë formuar Grupe Parlamentare të Miqësisë. Shqipëria dhe Izraeli kanë shumë Ambasadorë, konsuj nderi, biznesmenë, politikanë që kanë ndihmuar në hapjen e rrugës për zgjerimin e marrëdhënieve tregtare dhe miqësisë midis popujve të të dy vendeve.

Për më tepër, vlen të theksohen vizitat bilaterale të personaliteteve të të dy vendeve, veçanërisht vizitat e Presidentëve Shqiptarë, Kryeministrave dhe Anëtarëve të Kabineteve në Izrael.

Ndërkohë, ministrat e Izraelit kanë qenë gjithmonë të mirëpritur në Shqipëri.

Që nga momenti kur Shqipëria dhe Shteti i Izraelit rivendosën lidhjet diplomatike, të dy vendet kanë punuar pa u lodhur për të forcuar lidhjen e tyre. Një nga aktivitetet reciproke më gjithëpërfshirëse kanë qenë shkëmbimet artistike dhe kulturore. Në këtë drejtim, vlen të përmenden vizitat e artistëve shqiptarë në Izrael dhe anasjelltas si këngëtarë, piktorë, muzikantë, balerina, këngëtarë të operës.

Duke mbështetur zhvillimin dhe bashkëpunimin sektorial, Izraeli dhe Shqipëria kanë nënshkruar marrëveshje të shumta dhe memorandume mirëkuptimi. Katërmbëdhjetë marrëveshje, gjithsej, shërbejnë si bazë dhe garanci për përparimin e marrëdhënieve politike, ekonomike dhe kulturore. Këto shtylla bashkëpunimi përqendrohen në fusha si arsimi dhe shkenca, siguria, tregtia dhe ekonomia, taksat, kultura, bujqësia dhe mjekësia veterinare, shërbimet ajrore, dhe më shumë.

Hapja e ambasadës së Izraelit në Tiranë në vitin 2012 dhe krijimi i Dhomës së Tregtisë Shqipëri-Izrael dha efektet pozitive ekonomike; tregtia është rritur çdo vit, duke arritur në 60 milionë dollarë në 2019 krahasuar me më pak se 4 milionë dollarë në vitin 2012. Fluksi i turizmit është rritur vitet e fundit, veçanërisht falë nisjes së fluturimeve çarter “Israir” në 2018. Ndërsa 20,000 turistë izraelitë hynë Shqipëria në vitin 2019, qëllimi është të arrijë në 50,000 deri në vitin 2024. Për më tepër, Izraeli ka kontribuar përmes donacioneve për spitalet, shërbimet e ujit, parqet dhe ruajtjen e trashëgimisë hebraike; më shumë se 100 kurse për ngritjen e kapaciteteve të ofruara përmes MASHAV, Agjencisë së Izraelit për Bashkëpunimin Ndërkombëtar të Zhvillimit, kanë siguruar pjesëmarrjen e dhjetëra profesionistëve nga Shqipëria; vizita të shumta të ekspertëve izraelitë që ndihmojnë fermerët shqiptarë me praktikat më të mira izraelite; të gjitha dëshmojnë për përkushtimin dhe angazhimin që Izraeli vazhdon të bëjë si një partner i besueshëm për Shqipërinë.

Sidoqoftë, Izraeli është më shumë se një partner me Shqipërinë, është një mik dhe miqtë njihen më së miri në kohë nevoje. Ashtu si Shqipëria tregoi miqësinë e saj të pakushtëzuar me shpëtimin e hebrenjve, ashtu bëri edhe Izraeli – e panevojshme të thuhet në një madhësi më të vogël – gjatë tërmetit shkatërrues të vitit 2019 që goditi Shqipërinë. Izraeli qëndroi pranë Shqipërisë duke vendosur një ekip shpëtuesish dhe inxhinierësh.

“Më shumë projekte janë në rrugë, më shumë marrëveshje presin të nënshkruhen, më shumë trajnime që do të ofrohen, më shumë tregti për të filluar dhe më shumë turistë për të vizituar”

MIQËSIA VAZHDON…