Nga Silvia Pugi, Manager Italia

U ktheva nga një udhëtim pune në Izrael me kolegët e mi nga IAG për t’u takuar me qendrat e inovacionit dhe kapitalit sipërmarrës dhe rezultati ishte dëshpërues dhe emocionues në të njëjtën kohë.

Dëshpëruese sepse në Izrael mund të shohësh nga dora e parë se sa larg është Italia pas gjithë botës së teknologjisë së lartë; emocionues, sepse ky sukses u ndërtua brenda pak vitesh dhe, po ta shikosh me vëmendje, tregon rrugën drejt asaj që mund të ndodhë edhe në Itali.

Izraeli është quajtur “kombi fillestar”. Më shumë se 300 qendra private të kërkimit dhe zhvillimit janë të vendosura këtu, duke përfshirë ato të Apple, Microsoft, Alphabet, Amazon, Alibaba. Mbi 8% e popullsisë aktive punon në sektorët e teknologjisë së lartë, të cilët prodhojnë 12% të PBB-së dhe 43% të eksporteve.

2022 ishte viti i rekordeve për kapitalin sipërmarrës: Izraeli, tani një “komb i shkallëzuar”, arriti i vetëm sa e gjithë Evropa së bashku. Këtu janë investuar 26 miliardë dollarë në startup, 12.5 në Britaninë e Madhe, 5.3 në Gjermani, 5.1 në Francë, 1.5 në Itali. Njëbrirësh lindin në Izrael, me vlerësime prej një miliard, në vitin 2021 lindën 80 (në Itali vetëm një, Yoox, kompani të tjera të themeluara nga italianët, shkuan jashtë vendit për të qenë në gjendje të rriteshin).

Impresionuese për një vend eksporti kryesor i të cilit 20 vjet më parë ishte grejpfruti Jaffa!

Megjithatë ky është një vend me një treg të vogël, me vetëm 9 milionë banorë, pa burime natyrore, i rrethuar nga kombe të pa pasura dhe jo miqësore, me të cilët tregtia është e ndërlikuar. Si eshte e mundur?

Çelësi i suksesit të ekosistemit izraelit është në sinergjinë ndërmjet kapitalit njerëzor, universiteteve, ushtrisë dhe industrisë.

Para së gjithash, është një vend i ri, me një popullsi në rritje të vazhdueshme dhe shumë të kualifikuar. Përveç nivelit të lartë të lindjeve, vendi vazhdon të tërheqë njerëz nga e gjithë bota, në një kazan të kulturave të ndryshme. Pas rënies së BRSS, mbi një milion rusë mbërritën këtu; popullsia ishte 4.5 milion në 1990, 6 në 2000, 7.5 në 2010, 9 sot.

Është një tipar i kulturës hebraike t’i kushtojë rëndësi të madhe arsimit dhe shteti izraelit ka një shpenzim arsimor prej 9.2% të PBB-së, kundrejt një mesatareje të OECD prej 5.7% (në Itali është 5.0%).

Megjithatë edhe këtu sot ka mungesë të talenteve STEM. Rezultati janë pagat që janë rritur në nivele shumë të larta dhe ura të arta për profilet e teknologjisë që dëshirojnë të transferohen në Izrael.

Vendi është i famshëm për universitetet e tij, të cilat punojnë ngushtë me kompani dhe qendra private kërkimore. Transferimi i teknologjisë nga universiteti në industri garanton shfrytëzimin ekonomik të inovacioneve të zhvilluara në fushën universitare, duke siguruar burime për financimin e kërkimit dhe duke lindur një rrjedhë të vazhdueshme të kompanive të reja teknologjike. Një shembull është rasti i Arc, qendra e inovacionit të Qendrës Mjekësore Sheba (një nga 10 spitalet më të mira në botë), ku ata mirëpresin startup-et e teknologjisë shëndetësore, duke ofruar akses në objektet spitalore në këmbim të aksioneve në kompani.

Mesatarja e djemve diplomohet 18 vjeç, më pas largohen për 3 vite shërbim ushtarak dhe më pas, nëse duan, vazhdojnë studimet. Shërbimi ushtarak është pra puna e tyre e parë, e cila i formon, u jep përgjegjësi, krijon një rrjet shumë të fortë marrëdhëniesh, u jep kohë të vendosin se çfarë duan të bëjnë më pas.

Ushtria funksionon si rekrutuesi i parë i burimeve, me konkurrencë të madhe për të hyrë në korpusin e zgjedhur. Për shembull, një nga më të lakmuarit është Njësia 8200, përgjegjëse për sigurinë kibernetike: shumë startup të suksesshëm kanë ardhur prej andej… dhe shumë milionerë. E veçanta është se teknologjitë e zhvilluara nga ushtria vihen më pas në dispozicion për industrinë civile dhe shumë kompani krijohen duke shfrytëzuar risitë e zhvilluara fillimisht për qëllime ushtarake. Një vajzë e cila gjatë shërbimit të saj ushtarak merrej me hartografi nëpërmjet satelitit, më pas krijoi një kompani e cila, duke nisur nga disa foto, arrin të rikrijojë një model tredimensional të trupit të njeriut, në mënyrë që të bëjë blerje online për veshje pa gabuar. prerë atë.

Puna publike dhe private në sinergji: shteti po mbështet seriozisht inovacionin, me fonde dhe shërbime. Autoriteti i Inovacionit të Izraelit na e shpjegoi atë, por ne e verifikuam duke biseduar me Ofer Sachs, ish-ambasadoren izraelite në Itali, tashmë aktive me Herzog Strategies.

Autoriteti ofron financimin e kërkimit (nuk merr kapital), duke mbështetur një të tretën e projekteve K&Zh të kompanive izraelite (të gjitha madhësive, nga startup-et tek korporatat), ndërmerr rreziqe, madje investon në teknologji të fazës së hershme për të mbuluar dështimet e tregut, punon në përputhje me ato private. individë, ka bashkëpunime ndërkombëtare (merr pjesë edhe në Horizon Europe).

Të dhënat flasin vetë: kërkimi civil është pothuajse dyfishi i mesatares së OECD: 4.5 kundrejt 2.4 (në Itali është 1.4%). Këtyre shifrave u duhet shtuar edhe kërkimi ushtarak, i cili peshon 5%. Sektorët me rritje më të shpejtë: AI, Cyber, Digital Health, Industry 4.0, mobility, foodtech, fintech.

Ky ekosistem mbështetet nga lojtarë financiarë të rëndësishëm globalë, të gjithë të lindur në mënyrë të jashtëzakonshme në 20 vitet e fundit. Ne u takuam me fondet kryesore të kapitalit sipërmarrës, Pitango dhe Catalyst, ku themeluesit na treguan se si e filluan nga e para. Platforma crowdfunding OurCrowd, e cila grumbulloi investime prej 500 milionë USD vitin e kaluar, lindi në Jerusalem 10 vjet më parë.

Ka një marrëdhënie shumë të ngushtë me SHBA-në, një shkëmbim i vazhdueshëm njerëzish dhe kompanish mes Tel Avivit dhe Silicon Valley, aq sa Izraeli është “supermarketi i inovacionit” për SHBA-në. Korporatat amerikane vijnë për të bërë pazar për inovacion: ata blejnë startup, i integrojnë në biznesin e tyre, i sjellin në Shtetet e Bashkuara dhe prej andej në botë.

Rruga tipike e startupeve të suksesshme izraelite është të lindin rreth një inovacioni teknologjik, ndonjëherë i zhvilluar duke filluar nga një projekt ushtarak, të rritet në një vlerë prej 100-300 milionë, dhe më pas të blihet nëpërmjet M&A nga një korporatë amerikane (IPO-të janë të pakta). Në vitin 2021, 80% e daljeve të Izraelit u bënë në SHBA; për shembull, Intel ka bërë tashmë blerje këtu për një vlerë totale prej 28 miliardë dollarësh gjatë viteve. Por ka edhe kompani italiane: Enel në Tel Aviv ka qendrën e saj të hapur të inovacionit Enel Innovation qendër.

U pritëm nga ambasadori italian në Izrael, Sergio Barbanti, për të folur për startup-et dhe mundësitë. Ne darkuam me Jonathan Pacifici, italian dhe izraelit, themelues i Sixth Millennium Venture. Por në fund çfarë mund të mësojë Italia nga suksesi i Izraelit?

Ekosistemi i sotëm italian i inovacionit është i ngjashëm me atë të Izraelit rreth dhjetë vjet më parë: ne jemi prapa, por shumë fara janë tashmë atje. Dhe pastaj disa mundësi vijnë nga vetë Izraeli. Siç na tha shprehimisht Edouard Cukierman, Partner Menaxhues i Catalyst, kompetenca kryesore e Izraelit është zhvillimi i teknologjive (R&D, inovacioni, dizajni) ndërsa është më pak i fortë në pjesën e poshtme të zinxhirit të vlerës, në treg (prodhimi , marketingu dhe komercializimi). Evropa është tregu i zhvillimit natyror për Izraelin, për shkak të afërsisë dhe madhësisë, dhe Italia mund të jetë një partner për zhvillimin e startupeve izraelite në një shkallë të gjerë, veçanërisht në sektorë të tillë si shëndetësia, ushqimi, automobila. Duket e pamundur? Ne takuam një startup që njoftoi se sapo ka hapur selinë e tij evropiane… në Bari!