Category: PLUS +
Një poet, një ekonomist dhe tre shkencëtarë me prejardhje hebraike ishin ndër fituesit e Çmimeve Nobel të këtij viti. Sipas Jewish Virtual Library, ka të paktën 208 fitues hebrenj të Nobelit nga më shumë se 900 marrës gjithsej në historinë e përgjithshme të çmimeve.
Dy ekonomistë amerikanë, Paul Milgrom dhe Robert Wilson, kanë fituar Çmimin “Nobel në Ekonomi”, për kontributin e tyre në teorinë e ankandeve nga Akademia Mbretërore Suedeze e Shkencave. Milgrom u lind në Detroit të SHBA-ve nga prindër hebrenj.
Poete e pedagoge me një sërë çmimesh në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, 77-vjeçarja Louise Glück – familja e saj është nga hebrenjtë e Hungarisë – është nga sot fituese edhe e Çmimit “Nobel për Letërsinë”.
Tre shkencëtarë janë vlerësuar me Çmimin Nobel 2020 në Fizikë për punën për të kuptuar vrimat e zeza në hapësirë. Roger Penrose, Reinhard Genzel dhe Andrea Ghez u shpallën fituesit e këtij viti në një konferencë shtypi në Stokholm. Roger Penrose, i lindur në Colchester, Essex, është djali i psikiatrit dhe gjenetistit Lionel Penrose dhe Margaret Leathes, një nip i psikologut John Beresford Leathes me gruan e tij nga hebrenjtë rusë, Sonia Marie Natanson, që u largua nga St. Petersburg në vitet 1880.
Çmimi “Nobel në Mjekësi” u është dhënë shkencëtarëve amerikanë Harvey J. Alter (me prindër hebrenj nga Nju Jorku), Charles M. Rice dhe Michael Houghton (i lindur në Britani) “për zbulimin e virusit të Hepatitit C”.
Fondacioni Shqiptaro-Amerikan për Zhvillim (AADF) ka në fokus krijimin e Muzeut Kombëtar të Hebrenjve në Vlorë. Një projekt që zhvillohet nga AADF në bashkëpunim me Ministrinë e Kulturës dhe Bashkinë Vlorë, së bashku me komunitetin Hebre Shqiptar, synojnë të ndërtojnë një institucion bashkëkohor të shekullit të 21, që do të tregojë një histori unike bashkëjetese, besimi dhe shprese.
Kopshti “Shalom” në Tiranë dhe Banka e Shqipërisë organizuan aktivitetin e përbashkët “Edukimi financiar për fëmijët”. Përfaqësuesi i Bankës së Shqipërisë, Igli Kruja, prind i një fëmije, i ftuar nga drejtuesit e kopshtit që përdor metodikë izraelite, u shpjegoi fëmijëve me ilustrime dhe mjete didaktike, se përse “paratë janë një pjesë e rëndësishme e jetës së përditshme të tyre”.
Drejtori i përgjithshëm i sektorit të sigurisë kibernetike, Roi Shaposhnik si dhe përgjegjësit kryesorë të ekipit të ekspertëve shkëmbyen informacionin e nevojshëm me Rektorin e Universitetit Luarasi Prof.dr Ethem Ruka dhe ekipin e tij drejtues duke rënë dakord në realizimin e një marreveshje bashkëpunimi midis dy institucioneve.
Moses ibn Ezra, poeti, gjuhëtar dhe kritik hebre nga Andaluzia, i vlerësuar si një nga poetët më të mirë të gjeneratës së artë të hebrenjve të Spanjës – Nga Melsen Kafilaj
Startapi mjekësor izraelit, NanoVation, siguroi një grant prej 2.5 milion eurosh nga programi Horizon 2020 EIC Accelerator i Bashkimit Evropian, për të zhvilluar pajisjen e tyre më të mirë të monitorimit të frymëmarrjes. Përafërsisht 328 milion njerëz në të gjithë botën kategorizohen se vuajnë nga COPD. Shtetet e Bashkuara harxhojnë rreth 49 miliardë dollarë në vit për pacientët me COPD.